تحلیل روند خشکسالی‌های هواشناسی و هیدرولوژیکی در مناطق نیمه خشک ایران (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سد درودزن)
نویسندگان
چکیده مقاله:
بررسی شرایط بیابانزایی ناشی از خشکسالی‌ها در مناطق خشک و نیمهخشک که با مشکلات جدی محدودیت منابع آب روبرو هستند، حائز اهمیت فراوان است. حوزه سد درودزن در شمال استان فارس یکی از مناطق استراتژیک در تولید محصولات کشاورزی در کشور است، که با معضل برداشت بی‌رویه از منابع آب، تخریب سرزمین و افزایش بیابانزایی روبرو میباشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی روند تغییرات خشکسالی در این منطقه در طی چهار دهه اخیر انجام شد. از شاخص خشکسالی هواشناسی بارش استاندارد شده SPI و شاخص خشکسالی هیدرولوژیک جریان رودخانه SDI و همچنین آزمون ناپارامتری من-کندال اصلاح شده جهت بررسی و تحلیل روند خشکسالی استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان داد که هر دو خشکسالی هواشناسی و هیدرولوژیکی روند افزایشی داشته‌اند؛ این روند افزایشی در ارتباط با SDI در همه سری‌ها و درموردSPI در سری‌های بلند مدت 9، 12، 18 ماهه در سطح 5 درصد معنیدار است. مقایسه میانگین آماره Zمن-کندال شاخص‌های مورد بررسی نشان داد که SDI بیش از 3 برابر از SPI در طی دوره آماری فزونی داشته است که حاکی از شدت بیشتر خشکسالی هیدرولوژیک نسبت به هواشناسی در سطح حوزه است. از سوی دیگر روند افزایشی شاخص خشکسالی هیدرولوژیکی در ایستگاهای میانبند حوزه، که متاثر از فعالیت‌های انسانی و تغییر کاربری است، به مراتب بیشتر و نزدیک به 4 برابر از ایستگاه‌های مناطق سرشاخه و یا خروجی حوزه می باشد. لذا پیشنهاد میگردد به منظور مدیریت و کاهش شدت بیابانزائی در بخشهای میانی حوزه با مدیریت بهینه آبها اثرات خشکسالی تعدیل و تنظیم گردد.
منابع مشابه
بررسی رابطه خشکسالی هواشناسی و هیدرولوژیکی در حوزه آبخیز اترک
Drought is a natural and recurring phenomenon which causes water scarcity in various sectors. In comparison with other natural hazards and disasters, drought is more important considering intensity and frequency as well as spatial extent and total damage. In the current research, the Standardized Precipitation Index (SPI) and Standardized Discharge Index (SDI) were used to analyze the tempora...
متن کاملتعیین مناسب ترین معادله نفوذپذیری در حوضه‌های آبخیز مناطق خشک و نیمه خشک (مطالعه موردی: حوضه آبخیز منشاد، استان یزد)
حرکت آب در خاک یکی از پیچیده ترین فرایندهای طبیعی میباشد که مدیریت حوضه‌های آبخیز و وضعیت هیدرولوژی حوضه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بنابراین، مطالعات نفوذ آب در خاک یکی از مهمترین موارد تحقیقاتی در عرصه‌های منابع طبیعی میباشد. هدف از تحقیق حاضر بررسی معادلات نفوذپذیری در گروه‌های هیدرولوژکی مختلف خاک در حوضه‌های مناطق خشک و نیمهخشک میباشد. در این مطالعه از استوانه مضاعف برای اندازه‌گیری نفوذ...
متن کاملتعیین مناطق مولد سیل و اولویت بندی سیلخیزی واحدهای هیدرولوژیکی حوزه آبخیز (مطالعه موردی: حوزه آبخیز لاویج رود، استان مازندران)
متن کامل
بررسی رابطه خشکسالی هواشناسی و هیدرولوژیکی در حوزه آبخیز اترک
خشکسالی یک پدیده طبیعی و قابل تکرار است که باعث کمبود آب در بخش های مختلف مصرف می گردد. این پدیده در مقایسه با سایر پدیده ها هم از نظر شدت و فراوانی وقوع و هم از نظر وسعت فضایی و میزان خساراتی که به بار می آورد از اهمیت بیشتری برخوردار است. در این تحقیق از شاخص بارش استاندارد شده ( spi ) و شاخص خشکسالی جریانات رودخانه ای ( sdi ) جهت ارزیابی و تحلیل زمانی وقوع خشکسالی ها استفاده شده است. برای ای...
متن کاملبررسی خشکسالی هواشناسی، هیدرولوژیکی و کشاورزی با استفاده از شاخص‌های خشکسالی(مطالعۀ موردی: حوزه آبخیز قره‌سو)
خشکسالی به‌عنوان یک مخاطره طبیعی همواره بخشهایی از کشور را متأثر نموده است. امروزه با استفاده از تکنیک سنجش‌ازدور میتوان خشکسالی را از طریق اثراتی که بر روی گیاهان دارد، مطالعه و به نتایج دقیقتر و مؤثرتری برای مدلسازی خشکسالی دست‌یافت. هدف از این پژوهش بررسی رابطه خشکسالی هواشناسی، هیدرولوژیکی و کشاورزی با استفاده از شاخص های خشکسالی و تکنیک سنجش‌ازدور در حوزه آبخیز قره‌سو است. برای ا...
متن کاملاثر سناریوهای واداشت تابشی بر شاخص‌های هیدرولوژیکی، مطالعه موردی: حوزه آبخیز سد دویرج
سناریوهای واداشت تابشی که اخیرا در ایران مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته حاصل گزارش پنجم (AR5) هیات بینالدول تغییر اقلیم است که میزان تغییرات بارش و دما در دوره آتی را نسبت به دوره پایه نشان می‌دهد. در این پژوهش ابتدا میزان تغییرات بارش و دما و سپس اثر این پارامترها بر میزان رواناب حوضه سد دویرج در دوره 2016-2044 میلادی مورد بررسی قرار گرفته است. در ابتدا، مقادیر دما و بارش ماهانه مدل‌های ACCESS...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 5 شماره 9
صفحات 31- 45
تاریخ انتشار 2017-03-21
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023